Wat is kleurtemperatuur (Kelvin)?

Verlichting speelt een cruciale rol in het creëren van de juiste sfeer en ambiance in een ruimte. Een van de belangrijkste aspecten van verlichting is de kleurtemperatuur, gemeten in Kelvin (K). Maar wat houdt kleurtemperatuur eigenlijk in en hoe beïnvloedt het onze perceptie van licht? In dit artikel duiken we dieper in op de betekenis van kleurtemperatuur in verlichting, de verschillende lichtkleuren en hoe je de juiste keuzes kunt maken voor verschillende toepassingen in een lichtplan.

Introductie tot kleurtemperatuur

Kleurtemperatuur wordt gemeten in Kelvin (K) en verwijst naar de kleur van het licht dat een lichtbron uitstraalt. Hoewel het woord ’temperatuur’ wordt gebruikt, heeft het eigenlijk niets te maken met warmte. In plaats daarvan gaat het om het visuele effect van het licht op onze beleving. Kortgezegd bepaalt het of het licht warm, neutraal of koel lijkt.

De schaal van Kelvin (K)

De Kelvin-schaal loopt van warme en gezellige tinten met lagere Kelvin-waarden tot koelere en heldere tinten met hogere waarden. Bijvoorbeeld, licht met een lage Kelvin-waarde van ongeveer 2700K heeft een warme, gelige gloed, vergelijkbaar met traditionele gloeilampen. Aan de andere kant van het spectrum hebben lichtbronnen met een hoge Kelvin-waarden, zoals 6500K, een koele, blauwachtige tint, vergelijkbaar met daglicht. Begrijpen waar elk punt op deze schaal voor staat, is essentieel bij het kiezen van de juiste verlichting voor elke ruimte.

De juiste sfeer creëren

De kleurtemperatuur van verlichting kan aanzienlijk bijdragen aan de sfeer en het gevoel van een ruimte. Stel je voor dat je een gezellig diner organiseert in een restaurant. Warm licht met een lage Kelvin-waarde zal een uitnodigende en knusse sfeer creëren. Aan de andere kant kan een moderne kantoorruimte baat hebben bij helder wit licht met een hogere Kelvin-waarde, wat de concentratie en alertheid kan bevorderen. Als je dit omdraait heb je een sfeerloos restaurant en een slaapverwekkend kantoor, dat is natuurlijk niet wat je wil.

Hoe gebruik je verschillende lichtkleuren?

De keuze van kleurtemperatuur is afhankelijk van de specifieke toepassing van een ruimte en het gewenste effect van de verlichting Hier zijn een aantal voorbeelden:

Koel daglicht (4500K+)

Armaturen met hogere Kelvin-waarden, zoals 5000K of hoger, worden vaak gebruikt in fabrieken, sporthallen of magazijnen. Het heldere, blauwachtige licht kan de alertheid en productiviteit bevorderen. Deze lichtkleuren bootsen natuurlijk daglicht na en bevorderen een actieve houding. Echter wordt niet in iedere fabriek, sporthal of magazijn gekozen voor zo’n hoge Kelvin-waarde. In veel gevallen wordt hier alsnog 4000K verlichting gebruikt. Voor buitenverlichting en verlichting ten behoeve van de beveiliging van een locatie wordt altijd koel daglicht aangeraden.

Helder wit (3000K – 4500K)

Armaturen met een Kelvin-waarden tussen 3000K en 4500K worden als neutraal beschouwd en zijn geschikt voor veel verschillende omgevingen. Ze bieden een evenwicht tussen warmte en helderheid. Verlichting met deze kleurtemperatuur kom je in allerlei bedrijven tegen, van winkel tot kantoor of zorginstelling. Als het om de lichtopbrengst gaat is er maar weinig verschil tussen 3000K en 4000K, al lijkt het vaak dat 4000K meer licht geeft. Dit komt omdat 4000K een heldere lichtkleur heeft.

Warm licht (<3000K)

Verlichting met lagere Kelvin-waarden, zoals 2200K tot 3000K, worden vaak gebruikt in residentiële ruimtes. Ze creëren een gezellige en comfortabele sfeer, vergelijkbaar met traditionele gloeilampen. Hierbij is de meest voorkomende lichtkleur 2700K. Maar voor een extra warme sfeer en kleur kan er gekozen worden voor 2200K, dit is vergelijkbaar met de kleurtemperatuur van een kaars. Bij horecazaken is het gebruik van dimverlichting ideaal, zo kan er gemakkelijk gewisseld worden tussen de kleurtemperatuur. Zo voeg je in een handeling meer sfeer toe aan jouw restaurant, bar of hotel.

Kleurtemperatuur en menselijke beleving

De relatie tussen kleurtemperatuur en menselijke emoties is diepgaand. Onderzoek heeft aangetoond dat koeler licht het cortisolniveau kan verlagen, wat kan bijdragen aan stressvermindering. Aan de andere kant kan warmer licht een gevoel van welzijn bevorderen en helpen bij ontspanning. Benieuwd wat voor invloed kleurtemperatuur heeft op ons biologisch ritme? Je leest het in dit artikel: Wat is de invloed van verlichting op je biologische klok?

Advies over kleurtemperatuur?

De kleurtemperatuur van verlichting is een krachtig instrument dat de beleving van een ruimte kan transformeren. Bij het kiezen van de juiste kleurtemperatuur is het belangrijk om rekening te houden met de functie van de ruimte, het gewenste gevoel en de esthetiek. Een weloverwogen keuze in kleurtemperatuur kan een ruimte tot leven brengen en de gewenste sfeer creëren. Wij helpen je graag bij het vinden van de juiste kleurtemperatuur voor jouw project. Vraag vrijblijvend advies bij een van onze licht experts!