What is DALI lighting?

In moderne kantoren, winkels en bedrijfsgebouwen wil je licht dat meer doet dan alleen aan of uit. Je wilt verlichting die meebeweegt met het gebruik van de ruimte, bijdraagt aan comfort en helpt om energieverbruik terug te dringen. DALI verlichting geeft je die controle.

DALI is een digitaal lichtregelsysteem waarmee je elk armatuur afzonderlijk kunt aansturen. Zo pas je lichtniveaus, scènes en soms zelfs kleurtemperaturen eenvoudig aan. In dit artikel leggen we uit wat DALI verlichting is, hoe DALI sturing werkt, welke voordelen het biedt en in welke projecten het extra waarde toevoegt.

Wat is DALI sturing precies?

DALI staat voor Digital Addressable Lighting Interface. Het is een internationale standaard voor lichtregeling die door verschillende verlichtingsfabrikanten wordt ondersteund. Dat betekent dat armaturen, drivers, sensoren en bedienpanelen van verschillende merken in één DALI systeem kunnen samenwerken.

Een DALI installatie bestaat grofweg uit drie onderdelen: een DALI controller, de DALI bus en de DALI armaturen en componenten. De controller stuurt digitale signalen over de DALI bus naar de aangesloten apparaten. Elk armatuur heeft een eigen adres en kan daardoor individueel worden aangestuurd.

DALI als open standaard

Doordat DALI een open standaard is, ben je niet gebonden aan één merk. In een project kunnen dus verschillende typen armaturen, drivers en sensoren gecombineerd worden, zolang ze DALI spreken. Dat maakt het systeem flexibel en toekomstbestendiger. Je kunt later eenvoudiger armaturen vervangen of uitbreiden zonder de hele installatie opnieuw te moeten opbouwen.

Hoe werkt DALI verlichting in een gebouw?

In een DALI systeem krijgt elk armatuur of apparaat een uniek adres. Op één DALI lijn kunnen maximaal 64 DALI apparaten worden aangesloten. Binnen die lijn kun je armaturen groeperen, bijvoorbeeld per kantoorzone, vergaderruimte of gang.

Je kunt:

• Individuele armaturen aansturen
• Groepen armaturen tegelijk bedienen
• Scènes opslaan, bijvoorbeeld voor schoonmaakstand of avondstand

Daardoor kun je met één druk op de knop of via een gebouwbeheersysteem de complete lichtsituatie in een ruimte aanpassen.

DALI-2

Naast de oorspronkelijke DALI standaard is er DALI-2. Deze versie biedt uitgebreidere functies en betere onderlinge compatibiliteit tussen merken. DALI-2 voegt onder andere meer mogelijkheden toe voor sensoren en bedienpanelen.

In de praktijk betekent dat:

• Aanwezigheids- en daglichtsensoren die direct op DALI communiceren
• Meer mogelijkheden om DALI te koppelen aan een gebouwbeheersysteem
• Een stabieler en beter testbaar ecosysteem van producten

In veel nieuwe projecten wordt daardoor gekozen voor DALI-2 componenten.

Voordelen van DALI verlichting voor bedrijven

DALI verlichting levert in zakelijke omgevingen verschillende voordelen op. Denk aan energiebesparing, flexibiliteit in het lichtplan, eenvoudiger beheer en slimmer onderhoud.

1. Energie besparen met DALI sturing

Met DALI sturing regel je verlichting op een slimme manier. Armaturen kunnen automatisch dimmen wanneer er voldoende daglicht binnenkomt of wanneer er niemand in een ruimte aanwezig is. Zo brandt er nooit meer licht dan nodig is en verlaag je het energieverbruik.

Een praktijkvoorbeeld is Keurslagerij van der Meer. In deze winkel wordt de verlichting automatisch teruggedimd als er geen klanten aanwezig zijn. Dat levert tot 80 procent besparing op het verlichtingsverbruik op én zorgt ervoor dat producten minder snel bederven. Een helder voorbeeld hoe slimme DALI sturing direct geld en kwaliteit oplevert.

Benieuwd wat slimme ledverlichting kan doen voor jouw bedrijf? Neem vrijblijvend contact met ons op en ontdek de mogelijkheden.

2. Flexibel lichtplan

Bedrijfsruimtes veranderen continu. Werkplekken schuiven, indelingen van winkels worden aangepast en magazijnen groeien mee met de voorraad. Met een traditioneel systeem betekent dat vaak veel ombouwwerk aan de verlichting.

Met DALI lichtsturing kun je armaturen opnieuw groeperen en scènes aanpassen in de software, zonder dat de bekabeling volledig op de schop moet. Dat maakt DALI heel geschikt voor organisaties die regelmatig verbouwen of hun inrichting aanpassen, zoals kantoren, retailconcepten en onderwijsinstellingen.

3. Centrale sturing

DALI is goed te koppelen aan moderne gebouwbeheersystemen. Verlichting is dan één onderdeel van een bredere regie over het gebouw, samen met klimaat, zonwering en beveiliging.

Voor grotere kantoren, warenhuizen en zorginstellingen levert dat voordelen op:

• Één centrale plek waar je scenario’s instelt
• Beter inzicht in het werkelijke gebruik van ruimtes
• Eenvoudig beheer over meerdere verdiepingen of locaties

Zo kun je bijvoorbeeld een avondstand instellen voor het hele gebouw of via een dashboard zien waar nog verlichting brandt buiten werktijd.

4. Slim onderhoud

Omdat DALI een tweewegsysteem is, kan de installatie niet alleen commando’s sturen, maar ook informatie terugkrijgen van de armaturen. Storingen en defecte armaturen worden daardoor sneller zichtbaar.

Dat scheelt tijd in het zoeken naar de oorzaak en maakt onderhoud voorspelbaarder. In plaats van pas te handelen als er klachten komen, kun je proactief onderhoud plannen en storingen voorkomen.

DALI verlichting in de praktijk

DALI sturing wordt in uiteenlopende omgevingen toegepast. Van kantoor en retail tot industrie, onderwijs en zorg. Hieronder lichten we een aantal veelvoorkomende toepassingen toe.

DALI in kantoren

In kantoren helpt DALI verlichting om werkcomfort en energieverbruik te optimaliseren, denk hierbij aan:

• Werkplekken waar medewerkers de lichtsterkte binnen een bandbreedte zelf kunnen instellen
• Vergaderruimtes met scènes voor bijvoorbeeld presenteren, brainstormsessies of videobellen
• Daglichtsturing langs de gevel zodat armaturen automatisch dimmen

DALI helpt bovendien om kantoren voor te bereiden op de eisen rondom energielabels en verduurzaming. Wil je hier dieper op inzoomen? In ons whitepaper over kantoorverlichting lees je meer over energiebesparing en verlichtingsnormen op de werkplek.

DALI in winkels en retail

In winkels draait het om beleving en presentatie. DALI maakt het mogelijk om per zone verschillende lichtbeelden te creëren. Bijvoorbeeld:

• Een opvallende etalagescène buiten openingstijden

• Rustiger licht in gangpaden

• Extra accentlicht op acties en seizoenspresentaties

Met scènes kun je bovendien eenvoudig wisselen tussen bijvoorbeeld een dagelijkse stand en een speciale stand voor evenementen of koopavonden.

Twijfel je of jouw winkelverlichting nog bij de formule en het huidige assortiment past? Met onze gratis lichtcheck voor winkels kijken we met je mee en geven we concrete verbeterpunten.

DALI in industrie en magazijnen

In industriële omgevingen en magazijnen speelt veiligheid een hoofdrol. DALI verlichting kan gekoppeld worden aan sensoren zodat licht alleen brandt waar het nodig is, bijvoorbeeld in gangpaden waar beweging wordt gedetecteerd.

Dat levert twee dingen op:

• Betere zichtbaarheid en daarmee meer veiligheid op de werkvloer

• Een lager energieverbruik in ruimtes die niet constant gebruikt worden

Wil je weten hoeveel jouw bedrijf kan besparen met slimme ledverlichting en DALI sturing? Neem vrijblijvend contact met ons op, dan berekenen wij het voor jou.

DALI in scholen en zorgomgevingen

In scholen en zorginstellingen worden ruimtes voor verschillende activiteiten gebruikt. Van klassikale lessen en individuele concentratie tot overleg, zorgmomenten en ontspanning.

Met DALI verlichting kun je lichtscènes afstemmen op het gebruik:

• Helder, gelijkmatig licht tijdens lessen of werkmomenten

• Zachtere verlichting voor presentaties of ontspanning

• Verschillende instellingen per lokaal of afdeling

Zo ontstaat een omgeving die prettig aanvoelt voor leerlingen, medewerkers, cliënten en bezoekers.

Wanneer kies je voor DALI verlichting?

DALI verlichting is niet in elk project noodzakelijk, maar in veel zakelijke omgevingen wél heel waardevol. In de praktijk zien we dat DALI vooral interessant wordt als:

• Het om een middelgroot tot groot gebouw gaat
• Je meerdere zones of ruimtes centraal wilt kunnen regelen
• Er ambities zijn rondom energiebesparing en duurzaam beheer
• De indeling van de ruimtes met regelmaat wijzigt
• Je verlichting wil koppelen aan andere gebouwfuncties

Voor kleinere ruimtes of eenvoudige toepassingen kan een stand-alone oplossing soms voldoende zijn. Twijfel je welke vorm van lichtsturing past bij jouw project? Dan denken we graag met je mee op basis van de plattegrond en de wensen van de gebruiker.

Veelgestelde vragen over DALI verlichting

Wat is DALI verlichting in één zin?

DALI verlichting is een digitaal systeem waarmee je elk armatuur individueel kunt aansturen, groeperen en opnemen in scènes, zodat je het licht in een gebouw nauwkeurig kunt regelen.

Wat is het verschil tussen DALI en DALI-2?

DALI-2 is de doorontwikkeling van de oorspronkelijke DALI standaard. Het biedt uitgebreidere testprocedures en meer mogelijkheden voor onder andere sensoren en bedienpanelen. In nieuwe projecten wordt daarom vaak gekozen voor DALI-2 componenten.

Hoeveel armaturen kan ik op één DALI lijn aansluiten?

Op één DALI lijn kun je maximaal 64 DALI apparaten aansluiten. Bij grotere projecten worden meerdere lijnen gebruikt die centraal of per verdieping worden aangestuurd.

Kan ik bestaande armaturen ombouwen naar DALI?

In sommige gevallen kan dat, bijvoorbeeld door drivers te vervangen, maar dat hangt af van het type armatuur en de bestaande installatie. Maar in veel projecten wordt bij een renovatie of verduurzaming gekozen voor nieuwe DALI compatibele armaturen.

Heb ik een gebouwbeheersysteem nodig voor DALI?

Nee. DALI kan stand-alone werken met een eenvoudige controller of bedienpaneel. In grotere gebouwen wordt DALI vaak gekoppeld aan een gebouwbeheersysteem voor extra inzicht en centrale sturing.

DALI verlichting laten ontwerpen door Lixero

DALI is een krachtig systeem, maar het begint bij een goed doordacht lichtplan. Ons team helpt dagelijks installateurs, architecten en bedrijven bij het ontwerpen en realiseren van projecten met DALI verlichting.

Op basis van jouw wensen ondersteunen we je onder andere met:

• Een lichtplan dat rekening houdt met gebruik, normeringen en energiedoelen
• De keuze voor passende DALI armaturen
• De koppeling met sensoren, bediening en eventueel een gebouwbeheersysteem

Wil je weten wat DALI verlichting kan betekenen voor jouw project? Bekijk onze armaturen met DALI sturing of neem contact op met ons team. We denken graag met je mee, van eerste schets tot werkende installatie.